Nauka dostarczyła nam wielu dowodów, które wykazały że zbilansowana dieta wpływa na prawidłowy rozwój i pracę mózgu. Odpowiednie żywienie to jeden z najważniejszych czynników środowiskowych, mających bezpośredni wpływ na rozwój człowieka i utrzymanie przez niego dobrego stanu zdrowia. Polega ono na całkowitym pokryciu zapotrzebowania organizmu na energię i wszystkie niezbędne czynniki pokarmowe.

Już w życiu płodowym dieta matki ma wpływ na przebieg ciąży, rozwój oraz przyszłe życie dziecka.

Udowodniono występowanie niekorzystnych zmian zachodzących w mózgu dziecka pod wpływem nieprawidłowego żywienia, m.in.: redukcję liczby komórek mózgu, opóźnienie procesu mielinizacji (pokrywanie wypustek komórek nerwowych osłonkami tłuszczowymi, które chronią je, pozwalają na szybszy przepływ informacji i tworzenie nowych połączeń pomiędzy komórkami nerwowymi), zaburzenia rozwoju synaps nerwowych prowadzących do zmian w zakresie motywacji u dzieci – obniżony rozwój postrzegania i myślenia.

Odpowiednio zbilansowana dieta pokrywa zapotrzebowanie dziecka w wieku przedszkolnym na składniki odżywcze, energię i witaminy. Zapotrzebowanie jest określane przez wiek, płeć, stan fizjologiczny, potrzebami rozwojowymi a także tempem wzrostu. Dziecko w okresie przedszkolnym wchodzi w intensywny rozwój psychofizyczny. Należy zatem zapewnić prawidłową dawkę energii i składników odżywczych.

Niezbędna dawka energii, w tym okresie rozwoju dziecka wynosi 1500 kcal.

Wybrane składniki pokarmowe wpływające na rozwój dziecka:

• Żelazo – wpływa na rozwój poznawczy dziecka. Jest niezbędne do zachowania prawidłowych funkcji układu odpornościowego. To główny składnik czerwonego barwnika krwi – hemoglobiny, przez co jest odpowiedzialny za transport tlenu z płuc do tkanek wewnętrznych organizmu. Bezpośrednim skutkiem niedoboru żelaza jest anemia.

Produkty: żółtko jaj, brokuły, fasola, czerwone mięso, chleb żytni i pełnoziarnisty, soja.

• Kwasy tłuszczowe – Są one składnikiem budulcowym komórek. Mózg człowieka w 60 % składa się z tłuszczy. Witaminy: A, D, E i K ulegają rozpuszczeniu tylko w tłuszczach. Podstawowym produktem bogatym w tłuszcze są ryby. Zawierają one również kwasy omega-3, które mają wpływ na zdolności poznawcze i pamięć.

Produkty: ryby, orzechy, oliwa, brokuły , sałata.

• Białka – to główny materiał budulcowy organizmu. Przyczyniają się one do wzrostu i rozwoju organizmu. Dlatego też niemowlęta potrzebują więcej białka na kilogram masy ciała, niż dorośli. Białko pełni również funkcję wspomagającą odporność oraz przewodzi we wszystkich procesach przemiany materii.

Produkty: jaja, mleko, ryby, kurczak, indyk.

• Węglowodany – są to cukry. Nie należy się ich eliminować z jadłospisu dziecka. Właściwy cukier to energia dla pracy mózgu i mięśni dziecka. Regulują one metabolizm tłuszczów w organizmie. Są one bogate w błonnik pokarmowy. Należy spożywać produkty, które utrzymują stały pozom glukozy we krwi.

Produkty: pełnoziarnisty makaron i pieczywo, kasze (np. gryczana, jaglana), rośliny strączkowe, orzechy, warzywa.

• Wapń – przede wszystkim wpływa na rozwój zębów i kości. Kontroluję pracę wszystkich komórek w organizmie ludzkim. Usprawnia funkcję układów: mięśniowego, szkieletowego i krwionośnego. Niedobór może prowadzić do zaburzenia wzrostu oraz osłabienia struktury kości, próchnicy.

Produkty: mleko i jego przetwory (serki, twarogi, jogurty), migdały.

Do prawidłowych funkcji wapnia w organizmie niezbędna jest witamina D.

Podstawowe założenia w planowaniu posiłku dla dziecka:

• Dziecko powinno spożywać 4-5 posiłków w ciągu dnia, które powinny być podawane regularnie.
• W posiłkach głównych planujemy produkty białkowe, węglowodany, warzywa i owoce.
• W daniach dodatkowych uwzględniamy przetwory mleczne, owoce i warzywa, orzechy i nasiona.
• Posiłki powinny być podawane w równych odstępach czasu.
• Podawane porcje powinny być dostosowane do możliwości dziecka.
• Posiłki powinny być przygotowane z żywności naturalnej, świeżej, mało przetworzonej z ograniczonej soli.